Dit verhaal is van Margot (1921). Ze werd in Berlijn geboren als Margot Anni Bentheim. In haar eerste jaren van onderduiken deed ze er alles aan om er niet Joods uit te zien: ze verfde haar haren, liet haar neus opereren en droeg een kruis in plaats van de gele ster. In 1944 werd ze gedeporteerd naar Theresienstadt in Tsjechië. Dit overleefde ze en ze vertrok na de bevrijding naar de Verenigde Staten.
PERSONAGES | VERTELLER 1 VERTELLER 2 VERTELLER 3 |
Scène voor drie vertellers, die samen het verhaal van Margot met het publiek delen. Tussen de verschillende delen trekken ze steeds meer kleding aan en verwisselen ze van plaats. Dat doen ze steeds met haast. Tijdens de tekst staat iedereen direct weer stil, ook als de kleding nog niet helemaal goed is aangetrokken
Deel 1
VERTELLER 1 | Aan het begin van het jaar bereiden wij ons voor op de vlucht In de avond van 20 januari 1943 zullen wij elkaar op het station zien en dan op verschillende treinen stappen We spreken kort voor vertrek nog een laatste keer af in de woning |
VERTELLER 2 | De wind is koud Ik loop langs het verhoogde treinspoor naar huis Ik sla de Skalitzer Straße in en loop verder naar onze woning Voor mij loopt een man, hij loopt precies bij ons huizenblok naar binnen Ik volg hem Op de één of andere manier voelt het niet goed Op de tweede verdieping stopt hij, voor onze deur Ik loop zonder na te denken door naar boven en klop op de deur van onze buurvrouw Zij zegt mij: |
VERTELLER 3 | “Ze hebben je broer meegenomen Je moeder is een uur geleden vertrokken Ik heb het vanuit mijn raam kunnen zien Ze heeft een bericht voor je achtergelaten” |
VERTELLER 1 | “Probeer iets van je leven te maken” |
Deel 2
VERTELLER 2 | Ik duik onder bij een vrouw in Siemensstadt De vrouw komt altijd na middernacht terug Vanuit de gang klinken soms stemmen, soms gelach Het gelach van onbekende mannen maakt mij bang Ik wil niemand zien en begraaf me in mijn deken |
VERTELLER 1 | Een paar dagen later klopt er iemand op mijn deur De vrouw bij wie ik onderduik, leidt mij naar haar slaapkamer Op haar bed ligt een man De deken komt tot zijn heupen Hij zegt tegen mij: |
VERTELLER 3 | “Kom bij mij liggen, dan kunnen we het leuk hebben samen” |
Deel 3
VERTELLER 1 | Ik vind mijn neus wel mooi Ze heeft een lichte kromming, maar is mooi smal In een ander leven had ik het voorstel totaal absurd gevonden Nu lijkt mij het idee volkomen logisch |
VERTELLER 2 | Ik zou graag iemand anders willen zijn Ik zou er graag minder Joods uitzien Ik ben bang voor de mensen op straat Iemand stuurt mij naar een arts, die mij kan helpen |
VERTELLER 3 | “Hij heeft al veel neuzen geopereerd” |
Deel 4
VERTELLER 3 | Op een gegeven moment kom ik aan bij een nieuwe familie Soms brengen ze waren mee die ik op de zwarte markt kan verkopen Ik draag ook een zak met koffie Tijdens het lopen hoor je het geritsel en ontsnapt de typische geur van gemalen bonen Ik zorg ervoor dat ik niet te dicht bij iemand in de buurt kom |
VERTELLER 2 | Later vraag ik me af waar ik de moed vandaan haalde om ondergedoken rond te lopen en illegaal goederen te verkopen Waarschijnlijk omdat ik toch al gedoemd was |
Deel 5
Tijdens de volgende tekst worden langzaam weer enkele kledingstukken uitgetrokken
VERTELLER 1 | Op één van de laatste dagen van april 1944 komt ze uit één van de overvolle schuilkelders bij Bahnhof Zoo Twee mannen komen naar haar toe gelopen Ze vragen haar: “Kunnen we je identiteitsbewijs zien?” |
VERTELLER 2 | Haar identiteitsbewijs heeft geen foto En zelfs als dat wel zo zou zijn, ziet ze er nu totaal anders uit |
VERTELLER 3 | Ze brengen haar mee naar het station voor controle Ze is altijd bang geweest voor dit moment |
VERTELLER 1 | Alleen had ze niet verwacht ook gelukkig te zijn |
VERTELLER 2 | Ze had niet verwacht hoe goed het zou voelen om na al deze tijd haar naam te kunnen zeggen |
VERTELLER 3 | Zelfs als deze naam haar naar Theresienstadt leidt |
ALLEN | Margot Anni Bendheim Joods |
In januari 2020 speelde de voorstelling ‘Die un-unsichtbarkeit (De on-zichtbaarheid)’ in Berlijn (regie: Jantien Fick en Alpa Welsch – productiehuis: Bühnenkunstschüle). Een voorstelling over hoe er hele groepen mensen onzichtbaar werden gemaakt en hoe wij deze verhalen nu weer zichtbaar kunnen maken.