Dit verhaal is van Marc (1939) en Marion (1944). Hun ouders, Nap de Klijn (violist) en Alice Heksch (pianiste), vormden samen het klassiek geschoolde Amsterdams Duo. Ze waren Joods en doken tijdens de Tweede Wereldoorlog onder. Zoontje Marc werd ergens anders ondergebracht en dochter Marion werd tijdens de Tweede Wereldoorlog geboren. Marion werd als baby letterlijk stil gehouden met een kussen op haar hoofd, waardoor ze geen stem kon ontwikkelen en altijd een heel angstig en verlegen meisje is gebleven. Haar ouders konden geen muziek maken in de oorlog. Moeder oefende bijvoorbeeld op een stomme piano. Ben je benieuwd naar de muziek waar in deze scène over wordt verteld? Hier vind je de originele bladmuziek (bladmuziek privébezit van Marion).
| PERSONAGES | MARION MARC |
MARION spreekt het publiek aan, MARC staat nog met zijn rug naar hen toe
| MARION | Dit is het Amsterdams duo Ze spelen Mozart |
MARC draait zich om
| MARC | Dames en heren Bijzonder verheugd zijn wij u te mogen aankondigen: Het Amsterdams Duo |
| MARION | Dit zijn onze ouders Mijn vader Nap de Klijn op viool en mama Alice Heksch achter piano |
| MARC | Een ensemble dat zonder twijfel op het hoogste internationale niveau thuishoort Zelden heb ik muziek zo puur en met zoveel begrip horen uitvoeren Niet vaak ook heb ik twee musici een zo volmaakte eenheid horen bereiken Luister naar Mozart’s sonate |
| MARION | Onze ouders ontmoeten elkaar op het conservatorium in Amsterdam Verliefd en onafscheidelijk zijn ze Op zijn knieën vraagt mijn vader haar ten huwelijk In hotel American op het Leidseplein |
| MARC | En dan kom ik, Marc de Klijn, geboren in 1939 1940, oorlog |
| MARION | Niet zeggen |
| MARC | Wij zijn Joods Geen muziek meer Begrijp je wel |
| MARION | In 1942 maken onze ouders nog wel een muziekopname in Hilversum |
| MARC | (gemeen) Ja, en op weg naar huis werden ze gearresteerd Naar het Oranjehotel in Scheveningen Iedereen weet dat dit geen hotel was met een chocolaatje op je kussen Het Oranjehotel was de bijnaam van de gevangenis in Scheveningen Waar je drie opties had: – Of je werd vrijgelaten – Of je werd gedeporteerd naar Duitsland – Of je werd doodgeschoten in de duinen tegenover de gevangenis |
MARC maakt een schietbeweging richting MARION
| MARION | Hou op! |
| MARC | Schijterd |
| MARION | Omdat onze moeder in cel driehonderdtwaalf zat, en papa in cel weet ik veel, wisten ze niet van elkaar waar ze waren… Of ze nog in leven waren Papa floot altijd de vijfde van Beethoven als hij thuiskwam TU TU TU TUUUUU Hij tikte hetzelfde ritme op de verwarmingsbuis en kreeg bericht terug |
Stilte
| MARION | Waarom ze gearresteerd zijn en na acht weken weer vrijkwamen is tot op de dag van vandaag niet bekend Dat mijn ouders Joods waren hebben ze niet geweten, in het Oranjehotel Dan waren ze gelijk op transport naar Kamp Westerbork gezet |
| MARC | Vanaf eind 1942 kunnen Joden niet meer over straat Er zijn grote Razzia’s in Amsterdam Onze ouders worden niet gepakt |
| MARION | Een engeltje op hun schouder |
| MARC | Opa, oma, oom Jacques zitten er wel bij Allemaal worden ze naar vernietigingskamp Sobibor gedeporteerd Waar ze na drie dagen doodsangsten en op elkaar gestapeld in treinwagons Onder de douche… |
| MARION | Onderduiken Piano en viool achterlaten |
Stilte
| MARC | Mij achterlaten Ik ben dan vijf jaar oud |
| MARION | Ik ben dan nog niet geboren |
| MARC | Op een dag Op een dag die ik me niet meer herinner Die ik me niet meer durf te herinneren Ben ik weggestopt In het huis van Here Jezus Bij meneer en mevrouw Van Der Meer |
| MARION | Je bedoelt ondergedoken! Papa en mama konden niet anders Zelf hebben ze geen vast onderduikadres |
Stilte
| MARION | Dit is Marc, mijn broer van voor de oorlog Marc is altijd boos |
| MARC | Wat weet jij nu? Jij hebt niets meegemaakt! |
| MARION | Hou op |
| MARC | Schijterd |
| MARION | Mijn vader maakt een muziekstuk voor mijn moeder Duiken noemt hij het Omdat ze ondergedoken zitten ‘That’s my baby’ gaat over mij, mijn moeder is zwanger van mij Op 8 februari 1944 ben ik op het zeventiende onderduikadres geboren |
Er is muziek te horen
| MARC | Na de oorlog komen ze mij ook weer halen Ik heb ineens een zusje |
In mei 2015 speelde de voorstelling ‘Maak het donker in het donker’ in Groningen (regie: Anika Abbing, tekst: Jorieke Abbing – productiehuis: Noord Nederlands Toneel). Een theatraal liedjesprogramma over de waargebeurde verhalen van de muzikanten die stiekem of onder dwang musiceerden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Onder het motto ‘Neem een verzetje op zijn tijd!’ herleefden de liedjes van cabaretiers en straatmuzikanten van toen.