Dit verhaal speelt zich af tijdens Bevrijdingsdag, bij het Homomonument in Amsterdam. Wat weinig mensen weten, is dat er tijdens de Tweede Wereldoorlog een grote daling is geweest in de vervolging van homoseksuelen in Nederland. Sterker nog, de homo-scene leek in de bezettingstijd zelfs te floreren. Hoe zit deze geschiedenis eigenlijk in elkaar? Wat betekende het om homoseksueel te zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog?
Deze tekst is als monoloog te spelen, of te verdelen onder meerdere acteurs
| ACTEUR | Het is 5 mei 2011 Ik ben achttien jaar Ik sta op het Homomonument Ik heb een appje gekregen van een vriend van me Hij vraagt of ik mee kom naar het Homomonument, het is Bevrijdingsdag, en er is daar een feestje Ik ben nu ongeveer een jaar uit de kast, ik ben een beetje de homoscene hier in Amsterdam aan het verkennen, maar ik ben nog nooit bij het Homomonument geweest Dus ik stap op mijn fiets en als ik aankom bij de Westermarkt, is het enige wat ik zie een enorme feestende massa Waar dat monument nu precies staat, zie ik niet Maar ik meng me in het feestgedruis, ga naar mijn vrienden toe, we bestellen een biertje, en we beginnen wat te dansen Ik kijk om me heen; ik zie twee blonde jongens met elkaar kussen, daar twee meisjes, op het podium staat een drag queen naast de DJ, de muziek is goed en het zonnetje schijnt Het is een mooie dag Een paar biertjes later sta ik op een verhoging te dansen Ik kijk naar beneden en ik zie een enorme roze granieten driehoek Ik sta op het Homomonument te dansen En dan realiseer ik me pas wat dit feestje is Dit is een feest om onze vrijheid te vieren We zijn vrij Ik kan met hem zoenen of met haar, of met hen, of met allemaal tegelijk en niemand zou daar op dit moment raar van opkijken Iedereen hier is vrij En op dat moment zie ik mezelf op die roze driehoek staan En tegelijkertijd zie ik mezelf op diezelfde plek staan op 5 mei 1940 Zou ik hier aan het dansen zijn? Zou ik me even vrij voelen als nu? En vijf dagen later, als de Duitsers Nederland binnenvallen? Of een maand later, zou ik hier op de Westermarkt hand in hand lopen met mijn vriend? Of zou ik met mijn vriend hier aan het water zitten en hem een kus op de wang durven geven? Of wacht, ik zou denk ik helemaal geen vriend hebben, want waar zou ik iemand in 1940 moeten ontmoeten? Ik denk niet dat de Reguliersdwarsstraat nu al vol zit met homokroegen Zijn homocafés trouwens niet sowieso illegaal onder de bezetting van de Duitsers? Misschien moet ik trouwens onderduiken? Ik ben niet Joods, maar ik ben wel homoseksueel Dan word je toch gewoon opgepakt en in een concentratiekamp gestopt? Maar, aan de andere kant, hoe zouden ze aan me zien dat ik homo ben? |
In mei 2019 ging de voorstelling ‘Männerbund’ in première in theater Frascati in Amsterdam (spel: Lars Brinkman – coach: Martijn de Rijk). Een voorstelling waarin Lars Brinkman, zelf homoseksueel, op zoek ging naar de geschiedenis van homoseksualiteit ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Hij deed onderzoek naar historische bronnen en verslagen van ooggetuigen, en ging in gesprek met historici. Met de voorstelling liet hij het publiek met hem meedenken over zaken die niet simpelweg eenduidig zijn.