Categorieën

Je kan je verstoppen

Thema's: Jodenvervolging, Na de Tweede Wereldoorlog, Onderduiken, Vluchten

Locatie: Denemarken, Kopenhagen

Door: Ilon Lodewijks

Dit verhaal is van Agnes (1931). Ze vertelde hoe zij en haar familie tijdens de Tweede Wereldoorlog moesten vluchten, hoe ze als kind de onrust beleefde en hoe haar geschiedenis haar eigen kinderen heeft beïnvloed. En ze vertelde dat haar dochter een andere achternaam heeft aangenomen, om niet als iemand van Joodse komaf te worden herkend.

Scène voor één of meerdere acteurs, hieronder geschreven als monoloog. In de voorstelling vroeg de acteur van te voren aan het publiek of zij hun handen voor de ogen wilden houden. Je kunt daar dus iets mee doen; het thema verstoppen, niet kunnen of durven kijken of denken zoals kinderen – als ik jou niet zie, zie jij mij ook niet

ACTEURJe kan je verstoppen als je aan het spelen bent of als het menens is
Je kan je verstoppen onder een dekbed als het onweert
Je kan je verstoppen onder een dekbed als de sirenes loeien
Als het bliksemt, dondert, sirenes loeien en je ouders niet thuis zijn
Dan verstop je je onder een dekbed samen met je zusje


Je kan je verstoppen terwijl je wacht
Je kan je verstoppen onder een boot, samen met je familie
Als je wacht op een schipper die niet komt
Je kan je verstoppen over een langere periode
Jarenlang

Je kan je altijd blijven verstoppen
In een appartement onder een dekbed, bij vrienden in een vakantiehuis
Onder een boot, totdat je gevonden wordt
En dan ren je


Je rent tot je voetstappen hoort dicht bij je schuilplaats
Of tot je de schaduw ziet van wie naar je op zoek is
Je rent als je schoten of bommen hoort
Je rent zo hard je kan
Je rent achter een trein aan en je vader roept:
“In hemelsnaam, wacht!”
Je rent, je verstopt je en je wacht
Tot je in zekerheid bent
Tot je vader de grond kust en zich gelukkig prijst


Als je een dochter bent van iemand die dit heeft meegemaakt
Kan je zin krijgen om je te verstoppen, uit angst dat het weer kan gebeuren
Zelfs als alles gebeurde voordat jij er was

Je kan je verstoppen achter een andere naam
Je kan verbergen wat je gelooft
Je kan je verstoppen door ervoor te kiezen om je niet uit te spreken
Om stil te blijven
Je kan je verstoppen

Tot de oorlog voorbij is
Tot het leven voorbij is
Of je kan je verstoppen
Om te overleven

In januari 2020 speelde de voorstelling ‘Mindesmærker (Gedenktekens)’ in Kopenhagen (regie: Simon Hansen en Ilon Lodewijks – productiehuis Teaterbutikken). De voorstelling speelde in het Dansk Jødisk Museum en was een levende installatie, bestaande uit tien intieme scènes.