De familie Franz

Thema's: Roma- en Sintivervolging, Uitsluiting (racisme en discriminatie)

Locatie: Beek, Nederland

Door: Jasper Vaillant en Pleun Peters

Dit verhaal is van Mädie Franz, een Sinti-meisje dat verschillende concentratiekampen overleefde – als één van de weinigen van haar familie en de andere Roma en Sinti die tijdens de Tweede Wereldoorlog gedeporteerd werden. Mädies verhaal gaat over reizen, muziek maken, vrij zijn en wat er gebeurt als dat allemaal van je af wordt genomen. Over een nieuw soort reizen, in donkere en veel te volle treinwagons, naar steeds een ander kamp, zonder te weten wat er zal komen. Hoe je dan alleen nog maar kunt denken: waarom is ons dit overkomen?

PERSONAGESSALAHEDDINE
ALICIA
KEREM
LISA
AADII
FERHAT
ARSHMA
(Dit zijn de jonge makers en spelers van het project)

De acteurs vertellen samen het verhaal van Mädie. Ze wisselen af tussen vertellers en stappen soms het verhaal ‘in’. Je kunt zelf uitproberen hoe je dit vorm wil geven

KEREMAls de Sinti optraden was het feest
SALAHEDDINE(zingend) Jeeeeee haa
AADDIZo ook bij de familie Franz
Zij trokken rond in Nederland, België en Duitsland
en traden onder leiding van hun vader op als…
ALLEN“Les Franzesko’s”
ARSHMADe vader is Johan, door zijn kinderen Tatta genoemd
Een mooie man met donker haar en een baard waar hij trots op is
Spitzbarth is zijn Sinti-naam
ALLEN(zingend) Hee
KEREMDe moeder is Ernestine
Een sterke vrouw met levendige ogen
ALLEN(zingend) Hee
ALICIAEn dan komen de acht kinderen
Of eigenlijk twaalf, maar er zijn er drie gestorven
en zus Brigitte is het huis uitgegaan
Over haar wordt niet meer gesproken
ALLEN(zingend) Hee
LISADe oudste zoon is Schani, dertig jaar
Hij zorgt voor de paarden die de wagen trekken als ze op reis gaan
en hij speelt mee in het orkest
ALLEN(zingend) Hee
AADIIZoon Mannele, achtentwintig jaar oud, is getrouwd
en woont met zijn burgervrouw Agnes bij zijn schoonouders in huis
Hij komt elke dag oefenen en speelt mee
ALLEN(zingend) Hee
SALAHEDDINEDan komt dochter Punta, drieëntwintig jaar
Zij doet het huishouden en zorgt voor de jongere kinderen
ALLEN(zingend) Hee
FERHATDan Leutze van negentien
Hij wil er elke dag uitzien als een echte heer
en is erg precies op zijn uiterlijk
ALLEN(zingend) Hee
ALICIASoela is achttien
Een heel mooi meisje
Jongens uit het dorp zijn stiekem verliefd op haar
ALLEN(zingend) Hee
KEREMPeppie is zestien, hij speelt de accordeon
ALLEN(zingend) Hee
SALAHEDDINE Eifa is veertien en speelt gitaar
ALLEN(zingend) Hee
LISAEn dan komt de jongste van het gezin, twaalf jaren oud,
onze hoofdpersoon: Mädie
ALLEN(zingend) Aaaaaaaaaaai hee

Muzikaal intermezzo. Er wordt gedanst. Muziek: ‘Opa Tsupa’ van Bratsch

LISAIn de zomer verblijft de familie Franz op ‘hun weitje’ in Beek,
dat ze van een boer pachten
De dorpsbewoners kunnen goed met hen opschieten
en komen graag bij de woonwagen genieten van de muziek
en het poppentheater dat Tatta zelf heeft gebouwd
ALICIAMeneer, meneer, mogen we u wat vragen?
AADIIZou u nog een verhaal willen vertellen?
ARSHMAIets willen spelen?
SALAHEDDINEAch, waarom niet
Ga maar zitten in het gras, dan ga ik het opzetten
KEREMIn de winter verblijven ze in Bocholtz waar Tata een huisje huurt
Het is er warm en fijn
Ook hier wordt het orkest ingehuurd voor feesten en partijen
En de kinderen gaan naar school
LISADaar zijn ze niet altijd even welkom
FERHATZo hey… Wat stinkt het hier opeens
Ruiken jullie dat ook?
KEREMVieze zigeuners!
FERHATGa terug naar je eigen land!
LISAMädie vraagt zich vaak af waar dat dan is
Haar eigen land
AADIIZe zijn statenloos en hebben geen echt huis
LISAHun thuis is de hele wereld
AADIIMaar niet voor lang

In mei 2021 ging de korte film ‘Doortocht’ in première (regie: Jasper Vaillant en Pleun Peters – productiehuis: Theater Rotterdam). Dit is één van de alternatieve vormen waarmee Theater Na de Dam in 2021, met weinig of geen publiek, toch doorgang kon vinden. De hele film is te bekijken via https://theaternadedam.nl/voorstelling/doortocht/.