Dit verhaal is van Ingrid (1947), die geboren werd in Bandung. Tot 1957 bleef ze met haar familie in Indonesië. Maar toen dat toch te gevaarlijk werd, vertrok het gezin naar Nederland.
| PERSONAGES | INGRID / BUURVROUW VERTELLER 1 / JOODSE VROUW/ DIRECTEUR VERTELLER 2 / INDONESISCHE MAN |
INGRID spreekt tegen het publiek. VERTELLER 1 onderbreekt met vragen
| INGRID | INGRID Wij zijn Tot 1957 in Indonesië gebleven Het was toen al de Republica Indonesia Maar we hadden het gevoel dat we nog wel konden blijven… Bleek niet zo te zijn Wij Als Nederlanders Werden staatsgevaarlijk verklaard En met klem verzocht het land te verlaten Het was 5 december 1957 Zwarte Sinterklaas noemen ze het ook wel… Zwarte Sinterklaas… Ironisch wel… Het grootste deel van onze familie was al naar Holland vertrokken Wij hadden geen contact met hen Dat was te gevaarlijk Het waren angstige tijden hoor Veel geweld Ik herinner met speren van bamboe waarmee mensen werden gespietst… Schieten In de verte En heel dichtbij Het werd steeds duidelijker We konden niet langer blijven |
| VERTELLER 1 | Waarom bleef u dan toch zo lang? |
| INGRID | Ik voel mij meer Indonesisch dan Hollander |
| VERTELLER 1 | Maar het was toch gevaarlijk? |
| INGRID | Wij dachten dat we het wel uit zouden zitten Dat ze ons op een gegeven moment wel met rust zouden laten… Eenmaal in Nederland aangekomen… De Hollandse aard Die is soms zo Overrompelend Zo direct De Indonesiër is veel Voorzichtiger Zachter Ik zal ook altijd zo blijven Ik blijf zo Dat vind ik prettiger |
VERTELLER 2 heeft van de zijlijn staan luisteren
| VERTELLER 2 | (plots) Ah! Ja De Hollandse directe aard Overrompelend Dat is ook een mooi woord Schaamteloos noem ik het ook wel eens |
| INGRID | Zo veel ruimte innemen altijd hè Dat bedoel ik meer |
| VERTELLER 2 | Ja Ruimte innemen! Of spullen bijvoorbeeld Huizen |
| VERTELLER 1 | Waar heeft u het precies over? |
| VERTELLER 2 | Ik zal een voorbeeld geven! Amsterdam 1945 Een Jood keert terug uit de onderduik |
VERTELLER 1 verandert in JOODSE VROUW
| JOODSE VROUW | Vandaag ben ik terug in Amsterdam Mijn geliefde stad Ik weet niet wat er met de rest van mijn familie is gebeurd, maar ik heb hoop dat ik ze snel weer terug zal zien |
| VERTELLER 2 | Ze weet nog niet dat de rest van haar familie, die op andere plaatsen ondergedoken zat, is verraden En vergast |
| JOODSE VROUW | Ik loop door de straat waar ik gewoond heb voordat we besloten onder te duiken En ik bel aan bij mijn eigen huis In de hoop dat wellicht mijn vrouw de deur open zal doen |
INGRID verandert in BUURVROUW
| BUURVROUW | (hard) Wie is daar? Oh… Jij bent het Wat kom je doen? |
| JOODSE VROUW | Dag buurvrouw Ik eh… Ik ben terug |
| BUURVROUW | Oh nou Wat een zegen voor je |
JOODSE VROUW wil naar binnen lopen
| JOODSE VROUW | Is Matje al terug? |
| BUURVROUW | Ho zeg wat maak je me nou? |
| JOODSE VROUW | Hoe bedoelt u? Dit is mijn huis… |
| BUURVROUW | Wás jouw huis Wij wonen hier nu Scheer je weg |
JOODSE VROUW loopt weg en verandert weer in VERTELLER 1. BUURVROUW verandert weer in INGRID
| VERTELLER 2 | Binnen enkele maanden zal de Joodse vrouw nieuws krijgen van het Rode Kruis Niemand heeft het overleefd Haar hele familie is vermoord Haar huis krijgt ze niet terug De buren hebben het destijds ‘legaal’ verkregen |
| INGRID | Ja die onbehouwen houding… Die herken ik wel ja… Ons werd in die eerste jaren ook heel vaak de deur gewezen Ze wilden ons eigenlijk nergens hebben |
| VERTELLER 2 | Voorbeeld twee: Een Indische Nederlander Arriveert in Holland Het is 1949 |
VERTELLER 2 verandert in INDONESISCHE MAN. VERTELLER 1 verandert in DIRECTEUR
| DIRECTEUR | Mijn waarde heer Wat fijn dat u op zulke korte termijn beschikbaar was om te komen solliciteren |
| INDONESISCHE MAN | Bedankt Wat fijn dat ik mocht komen Ik heb altijd als arts gewerkt In Indonesië ziet u… Ik zou hier in Holland graag weer aan de slag gaan |
| DIRECTEUR | Ja ja ja Nu heb ik helaas slecht nieuws… |
| INDONESISCHE MAN | Oh dat is vervelend Wat dan? |
| DIRECTEUR | Ja u moet begrijpen dat u in deze functie leiding zou geven over andere mensen |
| INDONESISCHE MAN | Vanzelfsprekend ja |
| DIRECTEUR | Ware het niet dat uw staf volledig zou bestaan uit blanken Iemand met uw… Tintje Zeg maar U zou blanken onder u hebben staan… Dat kan niet |
DIRECTEUR verandert weer in VERTELLER 1. INDONESISCHE MAN verandert weer in VERTELLER 2. INGRID spreekt tegen het publiek
| INGRID | Mijn vader begreep dat dus wel In Nederlands-Indië was het ook zo Hoe donkerder je was, hoe lager je op de ladder stond Hij was geschokt, wij allemaal trouwens Toen ons schip in de haven van Amsterdam arriveerde en hij witte havenarbeiders het schip zag uitladen, riep hij: “De koellies hier zijn blank!” |
In mei 2019 speelde de voorstelling ‘Oorlog in Oost – R.O.O.T.S.’ in Amsterdam (regie: Jelle Zijlstra en Nilay Ceber – productiehuis: Plein Theater). Een voorstelling gebaseerd op de verhalen van ouderen uit Nederlands-Indië en jongeren met diverse achtergronden uit Amsterdam.