Dit verhaal is van Herbert Zwartz, Wouter van Gelderen en Henk Brusse. Dit zijn drie van de ouderen uit Enschede die hebben verteld over de Jodensterren, het buitensluiten van groepen en het fabrieksleven in en na de Tweede Wereldoorlog in Enschede. In Enschede werden meer dan een half miljoen Jodensterren gedrukt.
| PERSONAGES | YMRE LOEWANA SVENJA AIMEE NOA TARO LUNA TYCHO (dit zijn de jonge makers en spelers van het project) |
De acteurs vertellen samen het verhaal aan het publiek
| NOA | Op 10 mei 1940 viel Duitsland Nederland binnen |
| TARO | Het vechten heeft in totaal vijf dagen geduurd |
| LOEWANA | En toen was Nederland in Duitse handen |
| LUNA | Wouter van Gelderen vertelde ons dat alle Joodse bedrijven daarna ‘onteigend’ werden |
| SVENJA | Dat is een mooi woord voor: afgepakt |
| YMRE | De familie van Gelderen moest een papiertje tekenen waarop stond dat ze afstand deden van de fabriek De Nijverheid |
| SVENJA | Daarna was De Nijverheid niet langer van hen |
| AIMEE | Henk Brusse vertelde ons dat er vervolgens een verwalter werd benoemd |
| TYGO | Die moest de fabriek leiden namens de Duitsers |
| LOEWANA | Dat betekende dat alle winst van De Nijverheid meteen naar Duitsland werd overgemaakt |
| AIMEE | Volgens Henk Brusse was die verwalter een vrij harde vent |
| LUNA | Het moet ergens in 1941 geweest zijn, denkt Wouter van Gelderen, dat de Jodensterren er zijn gedrukt |
| NOA | Meneer Zwartz vertelde ons dat hij vanaf 1 mei een Jodenster moest dragen |
| YMRE | Zichtbaar |
| SVENJA | Dus het moet daarvoor geweest zijn |
| TARO | Een Joodse firma die zijn eigen Jodensterren moest drukken |
| TYGO | Volgens Wouter van Gelderen is het een ‘cynisch’ spel dat de Duitsers hebben gespeeld |
| SVENJA | Dat is een mooi woord voor: gemeen |
| NOA | Ze gingen de Joden vernietigen maar dat moesten de Joden wel zelf doen |
| AIMEE | Door in een Joodse fabriek de sterren te laten drukken |
| LUNA | Door de Joden zelf te laten betalen voor die sterren |
| LOEWANA | Door de Joden ze zelf te laten vastnaaien, die sterren |
| YMRE | Door de Joden ze zelf te laten dragen, die sterren |
| SVENJA | Zichtbaar |
| TARO | Iedereen moest zien dat je Joods was |
| TYGO | Alsof jij in de zomer verplicht een muts op moet doen, zei Wouter |
| NOA | Een lelijke paarse muts |
| AIMEE | Je was niet meer vrij om te dragen wat je wilde |
| LUNA | En het had een dubbele functie |
| LOEWANA | Mensen die ze zagen dachten: |
| YMRE | Die is anders |
| SVENJA | Mensen die ze droegen dachten: |
| TARO | Ze zien aan mij dat ik anders ben |
| TYGO | Op 10 mei 1940 viel Duitsland Nederland binnen |
| LUNA | Het moet ergens in 1941 geweest zijn, denkt Wouter van Gelderen, dat de Jodensterren er zijn gedrukt |
In 2022 ging de voorstelling ‘De Jodensterren van Enschede’ in première in Enschede (regie: Renée Buys – productiehuis: Theatermakerij Enschede) . Een voorstelling vol verhalen over discriminatie, buiten de samenleving worden geplaatst, een stukje stof dat je leven kan veranderen en een Joodse textielfabriek die deze sterren moest maken. De voorstelling werd gespeeld in De Museumfabriek in Enschede.