Categorieën

Fred vertelt

Thema's: Holocaust, Identiteit, Jodenvervolging

Locatie: Nederland, Westerbork

Door: Mariëtte Berbee

Dit verhaal is van Fred (1942), de zoon van het Joodse echtpaar Salomon en Rachel Schachner die vanwege de antisemitische dreiging al in 1939 uit Oostenrijk naar Nederland vluchtten. Toen Freds vader in 1943 werd opgepakt en naar kamp Vught werd gebracht, besloot Freds moeder om Fred (die toen vijf maanden oud was) te laten onderduiken. Na de bevrijding bleek dat de ouders van Fred naar concentratiekamp Auschwitz zijn gedeporteerd, waar ze op 31 januari 1944 zijn vergast. Fred bleef na de oorlog bij zijn pleegouders wonen. Aanvankelijk wist hij niets van zijn Joodse achtergrond en toen hij deze uiteindelijk leerde kennen, wilde hij er liever niet mee geconfronteerd worden. Pas in 1991 ging Fred op zoek naar zijn familiegeschiedenis en zijn eigen identiteit.

Het publiek staat in een halve cirkel om de acteur heen. Onder de tekst klinkt een melodica (in mineur). De muzikant volgt het spreekritme van de acteur. De live-muziek dient als sfeerversterker en mag niet ten koste gaan van de verstaanbaarheid van het gesproken woord

ACTEURHet is 11 maart 2018
Fred vertelt ons zijn verhaal
Woorden buitelen over elkaar heen
Vijftig jaar hebben zijn lippen verzwegen
Wat zijn uiterlijk verraadde

Fred is Joods
En wordt daar op elfjarige leeftijd voor het eerst mee geconfronteerd
Er worden scheldwoorden naar zijn hoofd geslingerd,
die hem op dat moment niet raken

Maar het besef groeit
en de angst wordt aangewakkerd
Fred wordt achtervolgd
door een ‘zijn’, dat hij niet wezen wil

Steen voor steen bouwt hij een muur op
waar hij zich tot zijn vijftigste achter verschuilt

Pas wanneer hij de jas
die hem zo goed past
durft aan te trekken
kan hij zijn
wat hij nooit geweest is

Hij vindt zichzelf,
zijn familie,
en zijn geloof terug

Fred is begonnen met praten en stopt niet meer

En wij?
Wij vertellen verder
Zodat wat geweest is
nooit voorbij zal gaan

In 2018 speelde de voorstelling ‘Wat ik nooit geweest ben’ in Westerbork (regie: Mariëtte Berbee – in samenwerking met: Herinneringscentrum Kamp Westerbork). Een voorstelling over onderduik- en verzetsverhalen.