Dit verhaal is van Ami (1931). Hij werd geboren in Soerabaja, in toenmalig Nederlands-Indië. Ami maakte de onafhankelijkheidsverklaring van Indonesië mee, de Bersiap en de koloniale oorlog. Uiteindelijk vluchtte hij per schip naar Nederland.
Monoloog. Aarzelend, erover praten is moeilijk
| ACTEUR | Ja… En in die tijd, die tijd van chaos, geweld en haat, de nageboorte van het koloniale tijdperk… Ben ik dus geboren hè En ik heb mijn verhaal nooit eerder verteld Nee… Nee eigenlijk niet nee… Nu ik er zo over nadenk Wij Wij Indische Nederlanders Wij praten niet erg veel Nou ja We praten wel veel Maar niet… Daar over… Snapt u? Ik dacht eigenlijk ook altijd dat niemand zich in mijn verhaal zou interesseren Dat is misschien ook waarom ik er nooit eerder over heb verteld… Zal ik beginnen? |
Stilte
| ACTEUR | Het is dus december 1942 De Jappen zijn gekomen en ik vlucht samen met mijn moeder naar mijn oma op Bandoeng Mijn vader is gevangen genomen en in een kamp gezet We hebben hem één keer mogen bezoeken in dat kamp Dat is de laatste keer geweest dat ik mijn vader heb gezien Hij is een dag voor de bevrijding bezweken Tsja… Wat als… Daar denk ik soms wel aan ja… De Japanners deelden de bevolking dus op door middel van de hoeveelheid Indonesisch bloed die je had Omdat mijn overgrootmoeder volbloed Indisch was hoefde ik zelf niet naar het kamp Maar mijn vader dus wel en dat kostte hem zijn leven Pas veel later hoorden we van een oom dat mijn vader was bezweken in dat kamp We hoopten natuurlijk dat hij het overleefd had Tijdens de Japanse bezetting hebben wij ons verder gewoon gedeisd gehouden Dat deden de meeste mensen We hielden ons binnen Vijf mensen Drie jaar binnen zitten samen Heel af en toe durfden we ons in de tuin te vertonen In 1949 werd Indonesië onafhankelijk Na een bloedige strijd En ik herinner me dat we in onze tuin beschoten werden Het was niet meer veilig voor ons. We moesten weg… Ik begreep wel dat Indonesië vrij wilde zijn… Maar de manier waarop dat ging hè… Van die zogenaamde oorlogsmisdaden van het Nederlandse leger weet ik weinig Ik heb ze alleen maar gezien als hele aardige jongens eigenlijk… Ik kan niet bevestigen wat die soldaten daar gedaan hebben… Nee |
Stilte
| ACTEUR | Op zich wel vreemd hè Die jongens kwamen uit de Duitse bezetting en gingen direct het leger in om te vechten Deden eigenlijk min of meer hetzelfde als die Duitsers… Ja… Ja nu men dat allemaal historisch aan het uitpluizen is, komen die jongens er niet goed vanaf Nou ja… Ik weet niet genoeg over hoe dat toen allemaal gegaan is Wel weet ik dat het op een gegeven moment niet meer veilig was voor ons Dat we weg moesten en dat we nooit meer terug mochten komen Nooit meer |
In mei 2019 speelde de voorstelling ‘Oorlog in Oost – R.O.O.T.S.’ in Amsterdam (regie: Jelle Zijlstra en Nilay Ceber – productiehuis: Plein Theater). Een voorstelling gebaseerd op de verhalen van ouderen uit Nederlands-Indië en jongeren met diverse achtergronden uit Amsterdam.