Dit verhaal is van Govert Steen en Curt Opolski, twee vrienden die samen naar school gingen in Apeldoorn. Ze wilden allebei na hun eindexamen piloot worden, maar het lot besliste anders: door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werden ze in dienst gesteld. Govert in Nederland, maar Curt in Duitsland, omdat zijn vader Duits was en hij nog geen Nederlandse identiteit had. Zo maakte de oorlog van twee vrienden plots tegenstanders. Alleen Govert wordt herdacht op Nationaal Ereveld Loenen. Omdat hij geen graf heeft, staat zijn naam in het Gedenkboek deel 39.
| PERSONAGES | ACTEUR 1 ACTEUR 2 ACTEUR 3 |
ACTEUR 1, 2 en 3 vertellen samen het verhaal aan het publiek. ACTEUR 1 vertelt het verhaal wat algemener, ACTEUR 2 vertelt het verhaal van Govert, ACTEUR 3 vertelt het verhaal van Curt
| ACTEUR 1 | Dit verhaal gaat over twee beste vrienden Over hun passie en over de oorlog |
| ACTEUR 2 | Een verhaal over twee jongens |
| ACTEUR 3 | Doodnormale jongens Net zou oud als wij |
| ACTEUR 1 | Govert Steen en Curt Opolski |
| ACTEUR 3 | Die door dezelfde gangen hebben gelopen In dezelfde lokalen zaten Tijdens saaie wiskundelessen naar buiten naar dezelfde bomen keken |
| ACTEUR 2 | Twee jongens die net als wij in Apeldoorn op de Koninklijke HBS zaten |
| ACTEUR 1 | Twee jongens Van onze school Twee vrienden Die door de oorlog tegenover elkaar kwamen te staan |
| ACTEUR 2 | In 1939 was Govert net zo oud als ik, en zou net als ik eindexamen doen Bij hem ging het helaas wél door Want school was voor Govert noodzakelijk kwaad De lessen interesseren hem weinig en hij wordt dan ook geregeld uit de klas gezet om zich te melden bij de directeur Veel liever speelt Govert op zijn accordeon, hockeyt hij met vrienden en maakt hij schaalmodellen van schepen en vliegtuigen |
| ACTEUR 1 | Vliegen is Goverts grote passie Vaak gaat hij met zijn vriend Curt naar vliegveld Teuge om daar naar de vliegtuigen te kijken en te leren zweefvliegen |
| ACTEUR 3 | Begin jaren dertig besluiten de ouders van Curt – zoals zoveel ouders nu ook doen – te scheiden Daardoor verhuist de Nederlandse moeder van Curt samen met haar zoon en twee dochters terug naar Nederland Zo komt de Duitse Curt terecht op de Koninklijke HBS |
| ACTEUR 1 | In die tijd was het nog niet vreemd: een Duitser op school |
| ACTEUR 3 | Al snel wordt Curt beste vrienden met Govert Beide jongens zijn gegrepen door het vliegen en na hun vele uren op het vliegveld, delen ze dezelfde droom: na hun eindexamen piloot worden |
| ACTEUR 1 | Het is 1939, een roerige tijd Zeker voor twee avontuurlijke jongens die de lucht in willen Omdat de vader van Curt Duits is en Curt daarmee op papier ook enkel de Duitse nationaliteit heeft, is het voor hem niet mogelijk in Nederland zijn opleiding tot piloot te volgen Curt moet in dienst, in Duitsland |
| ACTEUR 2 | Govert wordt gevechtspiloot bij de Marine Luchtvaartdienst |
| ACTEUR 1 | Twee vrienden Plots in twee verschillende legers Maar op dat moment maakt dat voor hun vriendschap nog niets uit Het is immers 1939 en nog geen oorlog En Curt is van plan om als hij eenentwintig wordt direct Nederlander te worden Dan staan ze weer aan dezelfde kant Maar zo ver komt het nooit |
| ACTEUR 3 | In september 1939 breekt de Tweede Wereldoorlog uit en gaat Curt weer vliegen voor de Luftwaffe Zijn vader, pro Nazi, is trots op zijn zoon, maar zijn moeder die niets op heeft met Nazi-Duitsland vindt het vreselijk Curt vliegt in een eenpersoons jachtvliegtuig Het is zijn taak vijandige vliegtuigen neer te schieten En zo schiet hij in 1940 zijn eerste Britse bommenwerper neer |
| ACTEUR 2 | Kort na zijn eerste militaire vlucht komt Curt nog terug naar Apeldoorn Daar zien Curt en Govert elkaar nog even Voor het laatst Curt vertrekt vlak daarna met zijn eenheid naar Noorwegen En als de Duitsers op 10 mei 1940 Nederland binnenvallen vliegt ook Govert inmiddels voor het Nederlandse leger als jachtpiloot |
| ACTEUR 1 | De twee jongens De twee vrienden Staan door de oorlog met hun legers plots lijnrecht tegenover elkaar |
| ACTEUR 2 | En in die oorlog maakt ook Govert zijn eerste slachtoffers Al in een van zijn eerste vluchten schiet hij een Duits toestel neer Hijzelf wordt ook geraakt, maar gelukkig weet hij een noodlanding op het strand van Scheveningen te maken Oorlog is vreemd Je denkt misschien dat het hele leven stilligt Maar de trams blijken gewoon te rijden En vanaf Scheveningen neemt Govert gewoon de tram terug naar vliegveld Ypenburg! |
| ACTEUR 3 | Als Govert in die tram zit, op naar zijn volgende vlucht, is Curt al gesneuveld Hij maakt zelfs niet meer mee dat het Duitse leger Nederland binnenvalt Op 12 april 1940 wordt zijn toestel voor de kust van Noorwegen beschoten Curt verdrinkt in zee Zijn lichaam wordt nooit gevonden |
| ACTEUR 2 | Maar ook Govert moet vanaf dat moment weten dat hij in geen geval zijn beste vriend uit de lucht kan schieten, want al snel na Curts overlijden bereikt dat vreselijke bericht hem Misschien maakt dat het vliegen makkelijker |
| ACTEUR 1 | Govert wil dolgraag naar Engeland vluchten om vanaf daar mee te vliegen tegen de vijand In 1941 lukt hem dat op spectaculaire wijze Samen met drie anderen steelt hij een watervliegtuig en vliegt daarmee naar Engeland Vanaf dat moment vliegt hij mee met de Engelsen, mee met de RAF |
| ACTEUR 3 | Curt vloog voor de Nazi’s, maar zijn moeder heeft al snel na het uitbreken van de oorlog Joodse onderduikers in huis En zijn zus Ninette werkt als koerier voor het verzet Het is levensgevaarlijk werk |
| ACTEUR 2 | Ook Goverts werk is gevaarlijk, hij heeft meer kans te sneuvelen dan te overleven, maar toch vliegt hij door De plicht roept Het avontuur roept Maar op 5 juni 1942 wordt zijn vliegtuig geraakt en stort hij neer Ook Goverts lichaam is nooit gevonden |
| ACTEUR 1 | Govert en Curt Twee jongens Twee doodnormale jongens Twee vrienden met een passie voor vliegen In tijde van oorlog Ze sterven Allebei Zonder dat iemand hen ooit terugvindt En wat doet de tijd? |
| ACTEUR 2 | Govert wordt herdacht op vliegveld Teuge |
| ACTEUR 3 | Curt niet |
| ACTEUR 2 | Goverts portret hangt bij ons op school |
| ACTEUR 3 | Dat van Curt niet |
| ACTEUR 1 | Jongens dat waren ze allebei Doodnormale jongens Die in onze school door de gangen liepen, uit het raam staarden en kattenkwaad uithaalden Zullen we ze ons allebei blijven herinneren? |
In 2020 werd deze scène gemaakt en gespeeld in de TV-uitzending van Herdenking Nationaal Ereveld Loenen. De scène was onderdeel van een groter programma, uitgezonden door Omroep Gelderland. De gehele uitzending is terug te zien via https://www.youtube.com/watch?v=Q3PkbNgtHf0. De scène, gespeeld door drie leerlingen van de Koninklijke Scholengemeenschap Apeldoorn, begint op 17 minuten.