Daar moeten we voor vechten

Thema's: Herdenken nu, Oorlog in Oekraïne

Locatie: Middelburg, Nederland

Door: Roos Zwigtman

Dit verhaal is van Annemarie, meneer Proost, Fred en Chris. Vier ooggetuigen uit Zeeland, elk met hun eigen verhaal en hun eigen verbinding met de Tweede Wereldoorlog. Zeeuwse jongeren gingen met hen in gesprek, over vroeger, maar ook over nu. Want er is opnieuw oorlog, en dit keer heel dichtbij. Wat betekent dat eigenlijk? Kunnen we iets leren van de verhalen van vroeger? En stel dat het hier ook oorlog wordt, wat zou jij dan doen?

PERSONAGESACTEUR 1
ACTEUR 2
ACTEUR 3
ACTEUR 4

Deze tekst werd aan het einde van de voorstelling gezegd. Je kunt zelf bedenken hoe de acteurs de tekst uitspreken en wat ze erbij doen. Misschien is alleen vertellen genoeg, misschien bedenk je er beelden of bewegingen bij. Volg je eigen inspiratie!

ACTEUR 1We hebben jullie meegenomen
ACTEUR 2Langs verhalen, langs herinneringen
ACTEUR 3We hebben ze gehoord, gevoeld, gezien
De verhalen van Annemarie, meneer Proost, Fred en Chris
ACTEUR 4We hebben ons afgevraagd wat wij zouden doen
Of wij net zo dapper zouden zijn als zij
ACTEUR 1We hebben het ons voorgesteld hoe het moet zijn geweest
Om altijd op je hoede te moeten zijn
ACTEUR 3Annemarie vreest dat de mensen het nooit zullen leren
Ze sluit zich ervoor af
Ze wil het nooit meer meemaken
Want dan zal ze naar Oostkapelle gaan en het water in lopen
Het water in lopen en niet meer achterom kijken
En ze meent het echt
ACTEUR 2Na de oorlog heeft Annemarie het gehoopt
Ze dacht: nu gaan we een geweldige maatschappij in
Maar het is niet gelukt
Je moet de dialoog blijven voeren
Dat is het belangrijkst
Geen geweld en geen oorlog
De verhalen blijven vertellen
Dat is het enige dat helpt
Je openstellen naar anderen
Dat zegt Annemarie
ACTEUR 4Blijven vragen!
Dat zegt Lucia, de dochter van Chris, ook
Dat je je open moet blijven stellen voor iedereen
Alle verhalen moeten gehoord worden, en blijven verteld
Haar vader sprak niet over de nare gebeurtenissen in de oorlog
Hij wilde zijn kinderen niet belasten
Maar zijn leven lang hoorde hij stemmen,
flarden van herinneringen achtervolgden hem
ACTEUR 1Meneer Proost zegt dat je goed moet opletten
wat er allemaal gebeurt
Een goede opleiding volgen
Zelf je boterham kunnen verdienen
En vooral genieten van je jeugd
Dat wat hij gemist heeft, moeten wij doen
ACTEUR 2Fred volgt alles over de Oekraïne
Maar hij is niet bang voor een Derde Wereldoorlog
Fred zegt dat Amerika Rusland echt niet aanvalt
Met atoombommen is de wereld meteen kapot
Dat doen ze echt niet
ALLENDat doen ze echt niet
Dat doen ze echt niet
Dat doen ze echt niet

Iedereen blijft het een tijdje herhalen, alsof je jezelf wil overtuigen

ACTEUR 2Menselijke waardigheid
Dat is heel belangrijk
Dat zegt Fred
ACTEUR 3Zorg ervoor dat er nooit meer oorlog komt
ACTEUR 4Je moet het goede voorbeeld geven
ACTEUR 3Je moet de feiten onder ogen zien
ACTEUR 1Niet bagatelliseren
ACTEUR 2Met geestkracht ertegenaan
ACTEUR 3Je moet je sterk tonen en sterk zijn
ALLENHet begint bij menselijke waardigheid
ACTEUR 4Je moet altijd goed zijn voor je medemens
ACTEUR 1En als er toch oorlog komt?
ACTEUR 2Terugschieten!
Een schietijzer kopen
ACTEUR 1, 3 & 4Hè?
ACTEUR 2Ja dat zegt Fred ook
ACTEUR 1Het lijkt wel alsof we dezelfde fouten steeds opnieuw maken
ACTEUR 3Annemarie hoopt dat de jeugd zich overal op de wereld
gaat bezinnen
We moeten het van de jeugd hebben, die zijn nog niet besmet
Wij zijn nog niet besmet
Dat zegt ze
ACTEUR 4Zouden wij ooit die keuzes moeten maken net als zij?
ACTEUR 1Ik ben soms bang dat er oorlog komt
Nu er oorlog zo dichtbij is
Ik heb er nachtmerries van gehad
Soms als er een helikopter overvliegt, dan schrik ik
Wat als hier oorlog komt?
ACTEUR 3Ik zou te bang zijn om me te verzetten
ACTEUR 2Ik zou anderen volgen in wat zij doen
ACTEUR 4Ik zou vluchten
ACTEUR 2 & 3Ik ook
ACTEUR 1Ik zou onderduiken en mensen proberen te helpen
ACTEUR 4Ik zou alles doen om mijn familie te beschermen
ACTEUR 3Ik had die granaat in elk geval niet gegooid
Die granaat die meneer Proost zomaar naar de Duitsers gooide
Toen ze op het punt stonden om vier mensen dood te schieten
Dat had ik echt niet gedaan
Dat had ik nooit gedurfd
ALLENIk ook niet…
ACTEUR 2Dat weet je pas als je voor die keuze staat
Je moet je hoofd gebruiken, goed blijven nadenken
ALLENVrede
Vrijheid
Gelijkheid
Met elkaar
Voor elkaar
Door elkaar

Even stil

ALLENDaar moeten we voor vechten

In 2022 ging de voorstelling ‘Branding’ in première in Middelburg (regie: Roos Zwigtman – productiehuis: Jeugdtheaterschool Zeeland). Een voorstelling over stil staan. Stilstaan bij de gebeurtenissen uit het verleden en kritisch kijken naar de toekomst. Een voorstelling over hoe de oorlog van toen nu dichterbij lijkt dan ooit.