Dit verhaal is gebaseerd op de ontmoeting tussen acht jonge Zutphenaren en Hetty, Jet, Bia, Joyce en Kees. Deze vijf Indische ouderen waren jong ten tijde van de Tweede Wereldoorlog, maar vooral ook daarna. Want toen Nederland al bevrijd was, was het nog lang niet overal vrede. In voormalig Nederlands-Indië zou er nog een lange gewelddadige periode aankomen, de Bersiap. Hoe is het als ‘de bevrijding’ niet jouw bevrijding is?
PERSONAGES | SAM ROSAN YOSAN ROSA DORA CATO PAPILLON SIMON (Dit zijn de makers en spelers van het project) |
Alle acteurs lopen naar het publiek en vertellen samen het verhaal. Aan de zijkant van het podium staat een kok, die een grote pan soto (Indonesische soep) kookt. De geuren spelen een belangrijke rol in de verhalen
ROSA | Als ik komijn ruik, ben ik in gedachten meteen terug bij mij thuis, waar Abdelkader heerlijk eten klaarmaakte voor de lunch |
CATO | De geur van citroengras brengt me terug naar de pluktuin in de lente, daar kwam ik als klein meisje altijd |
YOSAN | Citroenblad doet me denken aan mijn moeder in de keuken |
SIMON | De geur van geelwortel brengt me terug naar de postbank, ik wandelde daar vroeger met mijn ouders |
DORA | Als ik peper ruik, denk ik aan mijn vakantie in Italië, de gezellige straatjes van Rome |
ROSAN | Als ik gember ruik denk ik aan thuis, aan mijn moeder die gemberthee maakt in de avond |
PAPILLON | Gember doet mij denken aan tuinieren |
SAM | Ik moet bij de geur van gember aan mijn vader denken als hij gaat koken Hij kan heel lekker Indisch koken |
YOSAN | Indisch? |
SAM | Ja, eten uit Indonesië Mijn voorouders komen er vandaan, ik ben een kwart Indisch |
ALLEN | Echt? |
SAM | Ja, mijn oma was Indisch En mijn overgrootvader was een Parelduiker uit Nieuw-Guinea |
ALLEN | Cool |
DORA | Indonesië heeft een lange geschiedenis met Nederland, en het begon allemaal met specerijen |
ALLEN | Kruidnagel Nootmuskaat Peper Kaneel Gember |
ROSAN | Daarom vertrok Cornelis Houtman als eerste Op 2 april 1596 naar de Oost |
Iedereen loopt kriskras door elkaar en staat dan stil om tegelijk te praten
ALLEN | Kruidnagel Nootmuskaat Peper Kaneel Gember |
ROSA | Daarmee begon de uitbuiting die drie eeuwen zou duren |
Iedereen loopt kriskras door elkaar en staat dan stil om tegelijk te praten
ALLEN | Kruidnagel Nootmuskaat Peper Kaneel Gember |
SIMON | Na het failliet van van de VOC neemt de Nederlandse staat de gekoloniseerde gebieden over en noemt het Nederlands-Indië |
ALLEN | Kruidnagel Nootmuskaat Peper Kaneel Gember |
CATO | De Nederlandse vlag wappert overal met haar rood, wit en blauw |
ALLEN | Kruidnagel Nootmuskaat Peper Kaneel Gember |
PAPILLON | In 1941 wordt Nederlands-Indië veroverd door Japan, wat een einde maakt aan de Nederlandse kolonisatie |
DORA | Veel bewoners denken dat ze nu verlost zijn, maar Japan blijkt niet de redder waar ze op hadden gehoopt |
YOSAN | Veel mensen belanden in Japanse kampen om te werken |
Iedereen loopt kriskras door elkaar en staat dan stil om tegelijk te praten
ALLEN | Kruidnagel Nootmuskaat Peper Kaneel Gember |
SAM | In 1945 zorgt Amerika, als bondgenoot van Nederland, voor het einde van de Japanse bezetting |
ROSAN | De atoombommen op Hiroshima en Nagasaki doden honderdduizenden Japanners, dan geeft Japan zich over |
Iedereen loopt kriskras door elkaar en staat dan stil om tegelijk te praten
ALLEN | Kruidnagel Nootmuskaat Peper Kaneel Gember |
ROSA | Hierna begint de Bersiap tijd, de onafhankelijkheidsstrijd |
PAPILLON | Soekarno rekent af met alle buitenlandse invloeden, waardoor ook Indo-Europeanen niet meer veilig zijn Veel Indo-Europeanen vluchten naar Nederland |
Iedereen loopt kriskras door elkaar en staat dan stil om tegelijk te praten
ALLEN | Kruidnagel Nootmuskaat Peper Kaneel Gember |
ROSAN | Wilt u uw ogen even dicht doen? Ruik de geur van de soto, van gember en koenjit, sereh en citroenblad De geur brengt ons terug naar onze oudste herinneringen |
Er gaat muziek aan en er wordt soto (Indische soep) uitgedeeld aan het publiek
ALLEN | Selamat Makan! |
SIMON | Eet smakelijk |
In 2022 ging de voorstelling ‘Nasi Sudah Menjadi Bubur (De rijst is allang tot pap gekookt)’ in première in Zutphen (regie: Irene Kriek – productiehuis: Woest Oost). Een voorstelling over de Tweede Wereldoorlog in voormalig Nederlands-Indië en de overgang naar de gewelddadige onafhankelijkheidsstrijd die daarop volgde. De voorstelling begon met een klein Indonesisch maal. Geur brengt ons terug naar onze oudste herinneringen…