Dit verhaal gaat over de bevrijding van Limburg en het leven van Maria Andres en Trudy Habets, twee Limburgse ‘bevrijdingskinderen’ met een zwarte Amerikaanse soldaat als biologische vader. Zij waren de eersten met een andere huidskleur in het katholieke Limburg. Hoe was het voor hen om hier op te groeien? Hoe reageren jongeren van nu op hun verhaal?
| PERSONAGES | VERTELLER 1 / NIEUWSLEZER 1 VERTELLER 2 / NIEUWSLEZER 2 VERTELLER 3 VERTELLER 4 VERTELLER 5 |
VERTELLER 1, 2, 3, 4 en 5 staan met hun gezicht naar het publiek, op een rij of in een groepje
| ALLEN | Welkom bij Radio Anders! Heel erg speciaal Enórm exclusief Geschreven vanuit huis Maar misschien op een dag weer op een podium |
| VERTELLER 1 | Waarom heten we eigenlijk Radio Anders? |
| VERTELLER 2 | Ja, gewoon Omdat alles zo anders is denk ik |
| VERTELLER 3 | Anders dan wat? |
| VERTELLER 4 | Anders dan normaal nu? |
| VERTELLER 5 | Of anders dan vroeger? |
| VERTELLER 2 | Ja, allebei |
| VERTELLER 1 | Nou het gaat óók over mensen die er anders uitzien |
| VERTELLER 2 | Wie bepaalt er dan wie er ‘normaal’ uitziet? |
| VERTELLER 3 | Nou het gaat over een andere huidskleur hebben dan de meeste mensen Ofzo |
| VERTELLER 4 | Nou ja, goed |
| VERTELLER 2 | Maar bén je dan echt anders? |
| VERTELLER 3 | Ja dat is denk ik weer voor iedereen anders |
| VERTELLER 2 | Aan onze stemmen kun je niet horen hoe wij eruit zien |
| VERTELLER 1 | Dus in Radio Anders zijn we allemaal gelijk |
| ALLEN | (door elkaar) YES NICE COOL! |
| VERTELLER 3 | We zijn nu vijfenzeventig jaar vrij van de oorlog |
| VERTELLER 4 | ‘We’ betekent ‘in ons land’ |
| VERTELLER 5 | En precies vijfenzeventig jaar geleden zijn Maria en Trudy geboren |
| VERTELLER 3 | Uit hun moeders |
Allen huilen als baby’s
| VERTELLER 4 | Toen waren ze nul |
| VERTELLER 5 | En nu dus al vijfenzeventig |
| VERTELLER 4 | Vijfenzeventig! |
| VERTELLER 3 | Ze zijn de kinderen van de bevrijding |
| VERTELLER 5 | Waren ze dan als kind heel vrij? |
| VERTELLER 3 | Waren ze dan als kind heel vrij? |
| VERTELLER 4 | Trudy en Maria zijn twee kinderen van zwarte Amerikaanse soldaten die Limburg kwamen bevrijden Heel veel mensen wisten heel lang niet dat zij ook mee hebben geholpen aan de bevrijding |
| VERTELLER 5 | Wij hebben Trudy en Maria gesproken |
| ALLEN | (door elkaar) Heel bijzonder / echt inspirerend / ze zijn zo positief / veel van geleerd! |
| VERTELLER 5 | Ik vond het zo heftig dat echt niemand wist dat de zwarte bevrijders… Nou ja, dat die er überhaupt waren Dat echt niemand dat wist! |
| VERTELLER 3 | Ja Dat verhaal, en al die verhalen, moeten we zeker blijven vertellen |
| ALLEN | Oké! |
| VERTELLER 4 | Laten we bij het begin beginnen |
VERTELLER 1 en 2 gaan op stoelen staan en veranderen in NIEUWSLEZER 1 en 2. De rest gaat zitten en luistert naar ze, alsof het op de radio is
| NIEUWSLEZER 1 | Hier volgt een bericht aan de Nederlandse bevolking over de bevrijding van Limburg waaraan de zwarte soldaten zeker mee deden Op 12 september overschrijdt om tien uur in het Zuid-Limburgse Mesch een regiment van de 30e Amerikaanse infanteriedivisie de Nederlands-Belgische grens |
| NIEUWSLEZER 2 | Diezelfde dag nog volgt vanuit Visé in België de bevrijding van Eijsden Al snel zien inwoners van ook andere dorpen in Zuid-Limburg voor het eerst Amerikaanse soldaten Het is de vraag of het militair gezag in Nederland weet heeft van de rassenscheiding in het Amerikaanse leger dat Nederland binnen trekt |
| NIEUWSLEZER 1 | Niets van alles wijst daarop |
| NIEUWSLEZER 2 | Al op 5 september 1944 – |
| NIEUWSLEZER 1 | – Dolle Dinsdag, |
| NIEUWSLEZER 2 | Slaat heel Nederland aan het feesten vanwege het succes dat de Geallieerden geboekt zouden hebben |
| NIEUWSLEZER 1 | Ten onrechte, naar later blijkt Het zal nog tot 12 september duren tot de eerste Amerikaanse soldaten Nederlands grondgebied betreden |
| NIEUWSLEZER 2 | Uit meerdere gebieden in Limburg worden daarna de Duitsers verdreven En in de streken die onder Amerikaans gezag komen barst een enorme feestvreugde los |
| NIEUWSLEZER 1 | Iedereen dompelt zich er in onder Alle Amerikaanse soldaten, ook de duizenden zwarte, worden als bevrijders in de armen gesloten |
| NIEUWSLEZER 2 | En als inkwartiering van de bevrijders wordt gevraagd stemmen de bewoners daar maar al te graag mee in |
| NIEUWSLEZER 1 | En dat is echt niet alleen vanwege de chocola, kaas, sigaretten en het ingeblikte voedsel! |
| NIEUWSLEZER 2 | Er is een eind gekomen aan jaren van angst, onrust, honger, ellende en onmacht Ook al is nog niet helemaal duidelijk wat er nog staat te gebeuren, toch is de vreugde intens en uitbundig |
| SAMEN | Tot zover dit bericht van Radio Anders |
NIEUWSLEZER 1 en 2 veranderen weer in VERTELLER 1 en 2. Terug naar de opstelling van voor het nieuwsbericht
| VERTELLER 3 | Dus dat was het einde? |
| VERTELLER 4 | Soort van ja… |
| VERTELLER 5 | Maar ook juist het begin |
| VERTELLER 1 | Het begin van het verhaal van Maria en Trudy |
| VERTELLER 2 | Maar… Hoe ging het dan allemaal verder? |
In 2020 ging de podcast ‘Radio Anders’ in première (regie: Karlijn Hamer, spel/radiomakers: Nina Cals, Marciënne Hirsch, Josephine Janssen, Isabel Leijen, Lucy Mattheij en Bas Opgenoorth, montage: Niels Kuiters – productiehuis: Het Laagland). De podcast werd gemaakt met dank aan Maria Andres, Trudy Habets en Mieke Kirkels. Dit is één van de alternatieve vormen waarmee Theater Na de Dam tijdens de eerste Covid19-lockdown van 2020 toch doorgang kon vinden.De hele podcast is te beluisteren via https://theaternadedam.nl/voorstelling/radio-anders-2020/.