Dit verhaal is gebaseerd op het leven van Alwin Dors, een Surinaamse veteraan die zich als jongen van negentien vrijwillig aanmeldde om te vechten. Suriname, een voormalige Nederlandse kolonie, speelde een belangrijke rol in de bevrijding van Nederlands-Indië, een andere Nederlandse kolonie. Acht Rotterdamse jongeren vroegen zich af hoe dit zat, en spraken in mei 2022 met zijn kleindochter Saskia. Ze spraken over de verhalen uit het verleden, over de dingen waar haar opa Dors altijd over zweeg, en over de erkenning die hij nooit kreeg.
TIP: Deze tekst is samen te lezen met MIJN OPA I, II en IIII
PERSONAGES | KLEINKIND OPA |
In het ziekenhuis. KLEINKIND stelt OPA vragen, OPA is stil of vertelt. Stukje bij beetje, niet teveel, en nooit alles. OPA ligt in bed, KLEINKIND zit ernaast
KLEINKIND | Opa? Opa, hoort u me? |
OPA wordt wakker. Hij is in de war
KLEINKIND | Ik ben het |
OPA | Mijn zoon |
KLEINKIND | Nee opa, uw kleinkind, … (naam invullen) |
OPA | Ik heb hem alleen gelaten |
KLEINKIND | Wie, opa? |
OPA | Mijn zoon Ik moet hier weg Nu! |
KLEINKIND | Dat gaat niet opa |
OPA | Er is een gat in het hek Daar waar we elke ochtend werken Daar kunnen we ontsnappen |
KLEINKIND | Opa |
OPA | Sst, de Jappen zitten overal |
KLEINKIND | Opa |
OPA | Sst |
KLEINKIND | Opa! U bent niet in het kamp U bent in het ziekenhuis U heeft een hersenbloeding gehad en verkeert nog steeds in kritieke toestand Dus kalm aan, er zijn hier geen Japanners |
OPA zakt weer terug in bed en wordt stil
KLEINKIND | Hier, drink wat, opa |
OPA neemt een klein slokje
KLEINKIND | Goed zo |
OPA | … (naam invullen)? Ben jij het? |
KLEINKIND | Ja, opa |
OPA | Waar ben ik? |
KLEINKIND | In het ziekenhuis |
OPA | Het ziekenhuis? |
KLEINKIND | U werd opeens onwel Ik heb de ambulance gebeld |
OPA | Ik kan me er niets meer van herinneren |
KLEINKIND | Drinken, opa |
OPA neemt nog een slokje
KLEINKIND | De dokters zeiden dat het een longontsteking was En dat het er slecht uitziet |
OPA | Ga ik dood? |
KLEINKIND | Misschien |
Stilte
OPA | Dan zie ik die goeie ouwe Strok weer terug |
KLEINKIND | Wie, opa? |
OPA | Strok, een kameraad van me |
KLEINKIND | In de oorlog? |
OPA | Ja |
KLEINKIND | Is hij overleden? |
OPA | Ik heb veel verkeerd gedaan in mijn leven Ik had hem moeten redden |
KLEINKIND | U heeft uw best gedaan, opa |
OPA | Maar niet genoeg |
In 2022 ging de voorstelling ‘Afgedankt’ in première in Rotterdam (regie: Jasper Vaillant – productiehuis: Theater Rotterdam). Een voorstelling over de honderden Surinamers die vrijwillig vochten voor de bevrijding van Nederland en Nederlands-Indië. Wat is er gebeurd met deze vrijwillige helden? En waarom kregen ze nooit erkenning voor hun loyaliteit?