Mijn opa I

Thema's: Oorlog in Oekraïne, Soldaten, Voormalige koloniën

Locatie: Nederland, Rotterdam

Door: Jasper Vaillant

Dit verhaal is gebaseerd op het leven van Alwin Dors, een Surinaamse veteraan die zich als jongen van negentien vrijwillig aanmeldde om te vechten. Suriname, een voormalige Nederlandse kolonie, speelde een belangrijke rol in de bevrijding van Nederlands-Indië, een andere Nederlandse kolonie. Acht Rotterdamse jongeren vroegen zich af hoe dit zat, en spraken in mei 2022 met zijn kleindochter Saskia. Ze spraken over de verhalen uit het verleden, over de dingen waar haar opa Dors altijd over zweeg, en over de erkenning die hij nooit kreeg.

TIP Deze tekst is samen te lezen met MIJN OPA II, III en IIII

PERSONAGESKLEINKIND
OPA

KLEINKIND stelt OPA vragen, OPA is stil of vertelt. Stukje bij beetje, niet teveel, en nooit alles. Je kunt zelf bedenken hoe je ze neerzet; bijvoorbeeld OPA in een stoel en KLEINKIND ernaast, of op een andere manier die je passend vindt

KLEINKINDOpa, mag ik u wat vragen?
OPAJa
KLEINKINDHet is misschien een beetje een rare vraag
En ik weet dat u het niet fijn vindt om erover te praten…
Maar nu het zo slecht gaat en we niet weten hoe lang u nog heeft… Hoe was het om mee te vechten in Indonesië?

OPA blijft stil

KLEINKINDIk bedoel, hoe heeft u het persoonlijk ervaren?
Ik kan me voorstellen dat Indonesië niet veel verschilt van Suriname
Want hier hebben wij ook een tropisch klimaat

OPA blijft stil

KLEINKINDMoest u veel wachten?
Of was u steeds bezig?
En wat dacht u van Java toen u daar voor het eerst kwam?
Wat dacht u van de geuren, eten, kleding?
OPAHet is geweest, laat het achterwege

Stilte

KLEINKINDMaar opa, u heeft niet zo lang meer
Dan is het toch fijn als wij weten wat er is gebeurd?
OPAWat heeft het voor zin?
We kunnen het toch niet veranderen
KLEINKINDJa, maar dan weten wij
– weet ik –
tenminste wat mijn geschiedenis is
OPAHistory repeats itself
Kijk naar Oekraïne
KLEINKINDOpa

OPA krijgt een hoestbui

KLEINKINDOpa?
Je moet je ook niet zo inspannen
Hier drink maar wat
OPAIk wil koffie
KLEINKINDDat is er niet
Ik zal het zo wel even zetten
OPADankje

In 2022 ging de voorstelling ‘Afgedankt’ in première in Rotterdam (regie: Jasper Vaillant – productiehuis: Theater Rotterdam). Een voorstelling over de honderden Surinamers die vrijwillig vochten voor de bevrijding van Nederland en Nederlands-Indië. Wat is er gebeurd met deze vrijwillige helden? En waarom kregen ze nooit erkenning voor hun loyaliteit?